ملا بنیان‌گذار فرهنگ چوپانان

محمّدرضا مستقیمی ،ملا

بنیان‌گذار فرهنگ چوپانان

چون نام دانش‌آموختگان مکتب ملا از این آن پرسش شده به احتمال زیاد بعضی از قلم افتاده‌اند که تقاضا دارم در تکمیل این نام‌ها مرا یاری دهید

شادروان، محمّدرضا مستقیمی معروف به ملا فرزند کربلایی محمّد رمضان و برادرزاده و داماد حاج محمّدعلی رمضان ،یکی از بانیان چوپانان، به همراه خانواده‌ی عمو و پدر زنش و خواهران و برادرانش از انارک به چوپانان مهاجرت کرد چرا که پدرش کربلایی محمّد رمضان در درگیری‌های عرب و عجم در انارک کشته شد و او و برادر و خواهرانش سرپرستی جز عمو حاج محمّدعلی رمضان نداشتند. او و خواهرش ماننده که داماد و عروس عمو هم بودند. ملا با فاطمه طلایی دختر عمویش ازدواج کرد و طلایی لقبی بود که حاج محمّدعلی به این دردانه‌اش داده بود. حاصل ازدواج او با دختر عمو پنج پسر و یک دختر بود. دخترش بی‌بی با پسر داییش یدالله محمّد حاج محمّدعلی ازدواج کرد که در اولین حاملگی سر زا رفت و کودکش را نیز با خود برد پسران ملا هم نصرت‌الله و قدرت‌الله در جوانی دار فانی را وداع گفتند. سه پسر دیگر:

- شادروان، جمشید مستقیمی با شادروان، افسر اخوت ،فردوس، نوه‌ی عمه‌اش ازدواج کرد که حاصل این ازدواج یک پسر به نام ناصر و چهر دختر به نام‌های: فریده، بتول، پروین و اقدس است.

-                    شادروان، علی مستقیمی معروف به (علی ملا) با دختر عمویش جواهر کربلاعباس مستقیمی ازدواج کرد و حاصل این ازدواج سه پسر به نام‌های: عبدالرحیم و حسن و عبدالحسین و سه دختر به نام‌های: ناهید و عفت و فرحناز است.

-                    شادروان، سلطان‌محمود مستقیمی پسر کوچک ملا با نوه‌ی داییش میرزامهدی مستقیمی و دختر محمّد حسین‌علی ، شادروان، منصوره صفایی انارکی ازدواج کرد که حاصل این ازدواج یک دختر به نام مهوش و سه پسر به نام‌های آقارضا، حمیدرضا و مهران است.

ملا از همان ابتدای ورودش به چوپانان تازه تأسیس مکتب خود را در همان قلعه‌ای که در سال 1317 ش در اثر سیل ویران شد بر پا کرد و کمر همت به آموزش و پرورش کودکان چوپانانی بست. اولین دانش‌آموزان او در مکتب قلعه به این شرح است:

-                    شادروانان: یدالله و ملاحسن مستقیمی فرزندان محمّد حاج محمّدعلی رمضان.

-                    شادروانان: محمود و احمد مستقیمی فرزندان میرزامهدی حاج محمّدعلی رمضان.

-                    شادروانان: محمّدحسین و بهرام مستقیمی فرزندان محمّدرضا حاج محمّدعلی،شیخ.

-                    شادروانان: نصرت‌الله و قدرت‌الله مستقیمی فرزندان خود ملا.

-                    شادروانان: نصرت و آقامهدی زاهدی فرزندان محمّدرضا محمّدعلی محمّد ابراهیم.

-                    شادروان، ابوالقاسم و زنده یاد محمّدآقا عمادی فرزندان رحمت‌علی محمّدعلی محمّد ابراهیم. (محمّدعلی محمّد ابراهیم یکی دیگر از بانیان چوپانان است.)

-                    شادروانان: جعفر و ابراهیم زاهدی فرزندان محمّدعلی محمّد ابراهیم.

-                    شادروان، جواد پورحیدری فرزند میرزا ابوالقاسم.

-                    شادروانان: محمّدرضا و محمّدعلی بقایی فرزندان محمّد حاج عبدالله یکی دیگر از بانیان چوپانان.

-                    شادروان، حاج علی‌آقا نجفیان فرزند میرزا محمّدعلی ،میرزا سبیل، کدخدای چوپانان.

-                    شادروانان: محمّدحسین و محمود عسکریان فرزندان حسن یاور حاج عبدالله.

-                    شادروان:میرباقر و زنده‌یاد: میرکریم طباطبایی فرزندان میر سید علی.

-                    شادروان، محمّدحسین و زنده یاد، عبدالرحیم یزدانفر فرزندان شیخ جسن دیمه‌کاری.

این مکتب با این شاگردان تا سال 1317 ش که سیل خانمان برانداز قلعه‌ی چوپانان را ویران کرد بر پا بود و پس از ویرانی قلعه ابتدا در خانه دالان دراز میرزا سبیل ،کدخدا، همان خانه‌ی قبل از خانه‌ی پسرش علی‌آقا که هنوز بر پاست مکتب ملا به کار خود ادامه داد و شاگردان جدید مکتب این شرح است:

-                    شادروان:ابوالقاسم مستقیمی فرزند کربلا عباس برادر زاده‌ی ملا.

-                    شادروانان: اسدالله و حبیب و رحمت‌الله مستقیمی فرزندان حاج محمّد حاج محمّدعلی رمضان.

-                    زنده یاد، علی مستقیمی فرزند میرزامهدی حاج محمّدعلی رمضان.

-                    زنده‌یادان: حسن‌آقا و کیقباد عمادی فرزندان رحمت‌علی محمّد علی محمّد ابراهیم.

-                    شادروان، ماشاالله امینی فرزند محمّدباقر حاج محمّد.

-                    شادروانان: علی و جمشید مستقیمی فرزندان ملا.

-                    زنده یاد، حاج علی‌آقا طاهری نژاد فرزند محمّدحسن طاهر ،علمی.

-                    شادروان، حسین جلالپور فرزند کربلاعلی.

-                    شادروان، محمّدعلی رنجبر فرزند عباس خوری.

-                    شادروان، علی ابنی فرزند حسین قلی.

در سال 1318 ش مکتب به خانه شادروان:استاد محمّدحسین نظریان ، بانی امام‌زاده، - خانه‌ای که اکنون در مالکیت بهروز زاهدی فرزند عبدالرحیم است- منتقل می‌شود و یکی دو سال بعد به خانه‌ی خود ملا همین جایی که اکنون خانه‌ی علی ملا و کربلا حسن محترم است و پیوال بالای خانه‌ی ‌ملاکه اکنون خانه دادالله توکلی است نقل مکان می‌یابد که دانش‌آموزان در فصول گرم و معتدل در پیوال روی زمین می‌نشستند و ملا هم بر کرسی خود تعلیم می‌داد و در فصول سرد به خانه‌ی ملا می‌رفتند. دانش‌آموزان این دوره به این شرح است:

-                    زنده یاد، رستم زاهدی فرزند محمّدرضا محمّدعلی محمّد ابراهیم.

-                    شادروان، بزرگمهر مستقیمی فرزند میرزامهدی محمّدعلی رمضان.

-                    زنده یاد، محمّد عمادی فرزند عباس محمّدعلی محمّد ابراهیم.

-                    شادروان، سلطان‌محمود مستقیمی فرزند ملا.

-                    شادروان، عباس نجفیان فرزند میرزا سبیل ،کدحدا.

-                    شادروان، بهادر و زنده یاد، کیخسرو فاتح فرزندان مصطفی‌قلی.

-                    زنده یاد، علی‌اصغر فاتح فرزند نظرعلی.

-                    شادروان، میرحسین اطهری فرزند سید کریم و شهربانو ابراهیم سیاه.

-                    شادروان، حسین سعادت فرزند آمحمّد نقی.

-                    زنده یاد، امیرقلی ابنی فرزند حسین قلی.

-                    شادروان، یدالله قاسمیان فرزند حسین برجی.

در سال 1323 دبستان ستوده چوپانان افتتاح می‌شود یک مدیر به نام آقای فصیح‌زاده از نایین به چوپانان می‌آید و با همت انبار میانه زمین دبستان خریداری و دو اتاق و دو دالان ساخته شده که بعدها بقیه اتاق‌ها ساخته می‌شود و دبستان دخترانه ابتدا مختلط و بعد مستقل در قسمت پشتی دبستان ستوده به نام دبستان ایراندخت افتتاح می‌شود ابتدا دبستان ستوده به مدیریت آقای فصیح زاده و به آموزگاری آقای فصیح‌زاده و ملا که اکنون به استخدام آموزش و پرورش درآمده به کار خود ادامه می‌دهد و با آمدن آقای محمّد خاکساری انارکی به عنوان مدیر دبستان دخترانه هم پا می‌گیرد و ابتدا به صورت مختلط پسرانه و دخترانه با هم و بعدها پس از فوت ملا دو مدرسه جدا شده و دبستان ایراندخت به صورت دبستان دخترانه‌ی مستقل افتتاح می‌شود. دانش‌اموزان دختر و پسر این دوره عباتند از:

-                    زنده یاد، مهندس محمود عمادی فرزند عباس محمّدعلی محمّد ابراهیم.

-                    زنده یاد، مهندس علی عسکریان فرزند حسن یاور حاج عبدالله.

-                    زنده یادان: طلعت و طیبه دیمه‌کاری فرزندان شیخ حسن.

-                    زنده یاد، طاهره پورحیدری فرزند میرزا ابوالقاسم.

-                    شادروانان: فردوس و اقدس صادق‌محمّدی فرزندان آمحمّد استادعلی ،کدخدا.

-                    زنده یاد، جواهر مستقیمی فرزند کربلا عباس عروس ملا.

-                    شادروان، طلعت و زنده یاد:، شوکت امینی فرزندان باقر حاج محمّد.

-                    شادروانان: منوّر و فرخنده جلالپور فرزندان اسماعیل نصرالله جوگندی.

-                    زنده یاد، منصوره نظریان فرزند حاج حیدر^[1]

در سال         [2]متأسفانه ملا بیمار شده برای درمان به انارک می‌رود و در همان جا بدرود حیات گفته و در «تگ ملتنی» گورستان انارک به خاک سپرده می‌شود روان این بنیان‌گذار فرهنگ چوپانان شاد و یادش جاودان باد!

آقای محمّد خاکساری و دانش‌آموزان دختر و پسر دبستان ستوده با بستن بازوبندهای سیاه که به سفارش آقای خاکساری و خیاطی صاحب‌سلطان همسر میرزاسبیل دوحنه شده بود؛ فقدان این معلم عزیز را به سوگ می‌نشیند و ابیاتی را که آقای خاکساری در سوگ او سروده، دم می‌گیرند و در مدرسه و خیابان و خانه‌ی ملا و مسجد سوگواری می‌کنند:

ما در عزای مستقیمی اشکبارانیم

در حسرت فقدان او ما جمله گریانیم

محمّد مستقیمی(راهی)

مرداد 1395

---

[1] - چون نام دانش‌آموختگان مکتب ملا به همت همشیره طیبه مستقیمی از این آن پرسش شده به احتمال زیاد بعضی از قلم افتاده‌اند که تقاضا دارم در تکمیل این نام‌ها مرا یاری دهید. نگارنده

[2] - تاریخ وفات ملا را هنوز نمی‌دانم ذر این مورد هم طلب یاری دارم.

آش شله قلم‌کار بخش هشتم پاره‌ی دوم

آش شله قلم‌کار

 بخش هشتم پاره‌ی دوم

دکتر عبدالرّحمان صدریه

عمّه خانم صاحب دو دختر به نام‌های سرور و فروغ و دو پسر به نام‌های میر عبدالرحیم و میرعبدالرحمان می‌شود که میرعبدالرحیم  را در نوجوانی، اصابت شاخه‌ی درختی در حیاط خانه از عمّه خانم می‌رباید و او را داغ‌دار می‌سازد. فروغ‌خانم اینک در آمریکاست و سرور خانم و میر عبدالرحمان هم چند سال پیش در تهران بدرود حیات گفت در حالی همسر آلمانی و دو فرزندش در ایران نبودند. او اواخر عمر خود را به کارهای فرهنگی گذراند و آثار بسیاری را از آلمانی و انگلیسی ترجمه کرد. او اینک در بهشت زهرا در قطعه‌ی هنرمندان خفته است. روحش شاد و یادش گرامی باد! شاید بگویید چرا با بقیه‌ی از دنیا رفتگان این گونه برخورد نکردم شاید به این دلیل است که این بزرگوار اهل قلم بود  جایگاهی خاص در نگاه من داشت هیچ دلیل دیگری ندارد[1].

دکتر میر عبدالرحمان صدریه

 

شارلوته همسر دکتر صدریه

 

پروفسور کریم صدریه پسر دکتر غبدالرحمان صدریه

 

و آتوسا صدریه که هنوز عکسی از او نیافته‌ام

ادامه دارد...

محمّد مستقیمی، راهی

---

[1]  - دکتر عبدالرحمن صدریه را بهتر بشناسیم

 نام پدر : میرعبدالکریم صدریه برادر میرهاشم خان صدریه طراح و مهندس نقشه چوپانان و حمام چوپانان

 نام مادر :  حاج فاطمه‌خانم صدریه فرزند حاج محمدعلی رمضان مستقیمی مرحوم حاج هدیه خاله ایشان بوده است

تحصیلات:دکترا در اقتصاد  از دانشگاه فریدریک ویلهلم در شهر بن آلمان

 سال تولد 1307 سال وفات 1379

 آثار ایشان

 قریه ما : نوشته دکتر عبدالرحمان صدریه

چهره های سیمون ماشارنویسنده: برتولت برشت مترجم: عبدالرحمن صدریه

 در انبوه شهرها/ برتولت برشت؛ عبدالرحمن صدریه

کاخ شیشه‏اى سیاست. نوشتة کورت والدهایم. ترجمة دکتر عبدالرحمن صدریه.

 تاریخ جهان تحول اندیشه، تمدن و فرهنگ جهان، ترجمه عبدالرحمان صدریه،

  داریوش و پارسها،هینتس، والتر، (1385)، ترجمه عبدالرحمن صدریه،

 میخاییل گورباچف؛ پراسترویکا، دومین انقلاب روسیه؛ ترجمه عبدالرحمن صدریه

 فراتر از خط قرمز (دکتر عبدالرحمن صدریه)

مبانی نقاشی و خطاطی ( رمان ) نویسنده : ژوزه ساراماگومترجم : دکتر عبدالرحمن صدریه

نبرد براى فلسطین،، نوشته فریدریش شرایبر، ترجمه عبدالرحمن صدریه،

و بسیاری از آثار دیگر که من از اسامی آنها بی اطلاع هستم

 معرفی دکتر صدریه از زبان یک دوست

به یاد دکتر (میر) عبد الرحمن صدریه

پایگاه مجلات تخصصی نور / هوشنگ ساعدلو

دکتر عبد الرحمن صدریه را من از دانشگاه فریدریک ویلهلم در شهر بن آلمان می‏شناختم، هر دو دانشجوی آن دانشگاه بودیم. یاد باد آن روزگاران یاد باد! دوست نزدیک و همدرس او شاپور مسعودی بود، از مردم تویسرکان و از اخلاف شاهزاده ‏های قدیم، بسیار خوش صحبت و اهل دل‏ که هم شب زنده ‏داری می‏ کرد و هم درس می‏ خواند و از غرائب آنکه باید سال پیش در همین‏ اوقات باشد که او هم روی در نقاب خاک کشید و همانجا در غربت بن،به خاک رفت. من همواره‏ ترجیع بندی از یک تصنیف آلمانی را بیاد دارم که او به شوخی و خنده در مورد متعددی که‏ حرفی و مشکلی پیش می‏ آمد می‏ خواند: Ach,in Funfzieg Yahre ist alles Vorbei «برو بابا،تا پنجاه ساله دیگه همه چیز تمومه».

صدریه پس از اخذ درجه دکترا در اقتصاد به ایران بازگشت ولی مسعودی همانجا در پیش‏ عهد و عیال آلمانی‏اش ماند و به ایران بازنگشت. صدریه هم همسرش آلمانی بود ولی خودش‏ اهل کویر، از انارک که پس از اتمام تحصیل تاب سرمای آلمان را نیاورد و به وطن بازگشت. اگر از ظاهرش چیزی نمی ‏شد فهمید در باطن، در ته قلبش گرمای کویر تفته و روشن بود. در ایران‏ او به دلیل لیاقت و درستی‏ اش تا بالاترین مقامات دولتی در بخش‏های اقتصادی خود را برکشید و در هر سمتی که بود از خود لیاقت و شایستگی نشان داد و همواره ریاستش با محبوبیت همراه‏ بود، پس از بیست و سه سال این علاقه معنوی را در مجلس ختم او در خانقاه صفی علیشاه‏ می‏شد به عیان دید.

شرح‏ حال جالب و خواندنی او و خاندانش را در کتاب ماندنی «قریه ما» که حکایتی است از تاریخ اجتماعی سده اخیر ایران می ‏توان خواند و تصویر زنده‏ اش را از گوشه تاریخ ایران، در قبل‏ و بعد از پهلوی، در آن جست و دگرگونیهای پست و بلند زندگی یک خانواده بزرگ ایرانی را در آن‏ دید. مطالبی که برای تاریخ‏ نویسان اقتصادی و اجتماعی این عهد بسیار ارزشمند است.

صدریه بیشتر با دوستان نزدیکش می‏ جوشید و دمخور بود، علاقه وافری به بحث داشت با آهنگ صدائی چون الماس تیز! نوشتن با قلم را عادت نداشت، پشت ماشین تحریر می ‏نشست و ساعتها می‏ نوشت و ترجمه می‏ کرد. گروه محکومین کافکا، خاطرات ویلی برانت صدر اعظم‏ سابق سوسیالیست آلمان، پروستوریکا گورباچف بخشی از آثار اوست به ترجمه و کتاب‏ «قریه ما »به گمان من مهمترین اثر تألیفی ماندگار می‏تواند به‏ شمار آید. افسوس که:

آن پنجه کمانکش و انگشت خط نویس‏ هر بندش اوفتاده به جائی و مفصلی

در یکی از دفعاتی که دیداری در خانهء ما داشتیم، پس از صحبت های بسیار و بحث مفصل که‏ عادت او بود، کاغذی از جیب بیرون آورد و گفت شعر مرا گوش کن! چیزی ‏که من در مورد او سراغ نداشتم طبع شعرش بود و علاقه به شعر، شعرش را برایم خواند و بعد به یادگار، آن را به‏ من داد که اکنون یادگاریست از او :انسانی با اخلاق، بردبار و بسی خصلت‏های نیکوی دیگر.

10 دی‏ماه 1380

 اثر: قریه ما

ناشر : خامه تهران / چاپ : پویا آبان ماه 1360 / تعداد صفحات : 282

موضوع: تاریخچه خاندان صدریه با نگاهی جامعه شناسانه به برخی از تحولات تاریخی . در صفحه 2 آمده است :

توان ما - هر اندازه ناتوان - نقطه ی امید به شمار آید.

امید ما - هر اندازه مایوس - در این ماجرا به کار آید.

هدف ما - هر اندازه ناممکن - از آن چشم نمی پوشیم.

کوشش ما - هر اندازه بیهوده - باز می کوشیم.

تقلای ما - هر اندازه فرسوده - تنها نشانه ی زندگی است.

و تسلیم ما - هر اندازه مفهوم - سرآغاز بندگی است.

چون سرما را توان تحمل نمی داریم.

اندام عریان خود را بر آتش می گذاریم.

منبع: وبلاگ چوپانان آباد 

صفحاتی از کتاب قریه ما که در باره چوپانان است: 

من نمی‌دانم اگر امروز به قریه ما بازگردم و برای یافتن کسانی که به آن همه کثافت، که من آلوده شده‌ام، آلوده نشده باشند، جستجو کنم، آیا کسی را خواهم یافت یا نه؛ قطعاً خواهم یافت، چون هنوز خاله‌ام هدیه و دایی‌ام شیخ زنده‌ هستند، و  هدیه گرچه چند سالی در شهر زیست، و شیخ گرچه برای خارج کردن آن همه ساچمه که با تفنگ خودش به اشتباه در ران خود فرو برده بود ، بارها به شهر آمد، اما هیچ کدام شهری نشدند و هیچ کدام هیچ چیز از اخلاق غرورآفرین خود را از دست ندادند. حالی که خاله من، هدیه و دایی من، شیخ در سنین نورانی زندگی می‌کنند، قطعاً باز هم انسان‌هایی هستند که همه آن ویژگی‌هایی را در وجود خود به ذخیره نگاه داشته‌اند، که من بایست برای یافتن آن‌ها بروم. آیا من آلوده‌ام و همه آلودگی‌ها را اگر بروم، با خود خواهم برد؟

صفحه 69 قریه ما 

و او یک سفر کوتاه به چوپانان آمد، نمی‌دانم چیزی با خود برد یا چیزی بر جای گذاشت یا هیچ کدام؟

 

دکتر (میر) عبدالرحمن صدریه انارکی

زایش او در سال 1307 (در انارک) می باشد [ زایش او در تهران بود این مطلب اشتباه است. نگارنده]. پدرش میر عبدالکریم، مادرش فاطمه، خواهرانش سرور و فروغ و برادر کوچکترش میرعبدالرحیم نام داشت. از کودکی کتاب خوان بود و در سال های دهه 20 در جوانی، ساده باورانه می پنداشت که روزی می شود با قلم و فاش کردن فساد از "ننگ و نکبت" نظام های حاکم رها شد.

در 1329 برای ادامه تحصیل راهی آلمان شد در حالی که خلاف رسم زمان که سوسیالیسم را می پسندید، ملی گرا و لیبرال ماند. به فعالیت های دانشجویی و ترجمه مقالات در مجله گروهشان پرداخت و در همانجا با زنی آلمانی ازدواج کزد که حاصل آن آتوسا و میرعبدالکریم هستند. در 1339 از دانشگاه فریدریک ویلهلم (بن) درجه دکترا در علم اقتصاد و تخصص در سیاست اقتصادی گرفت و به ایران بازگشت.

تا اوایل انقلاب در پست های مهم اقتصادی کار می کرد و به دو زبان آلمانی و انگلیسی کاملاً وارد بود. ابتدا به ترجمه شاهکارهای ادبی از آلمانی، به تفنن و بدون دریافت وجه مشغول شد. اولین اثرش که به صورت کتاب چاپ و منتشر شد "قصر" از کافکا بود اما پس از انقلاب و محدودیت بسیار برای کارکردن و نان درآوردن به "ترجمه حرفه ای" روی آورد. علاوه بر آثار ادبی، بیشتر آنچه را که در دنیا اهمیت یافته بود ترجمه می کرد.

آثار را برای ترجمه خود برمی گزید تا خواننده ایرانی سریع و سهل با روند تفکر بشر آشنا شود و ترجمه را به گونه ای می پسندید که خواننده باور کند نوشته خود نویسنده را می خواند که ارزش فرهنگی هم دارد.

ترجمه کتاب "سلول" را بسیار دوست می داشت که در آن هیچ نشانی از حال و هوای روزمرگی نیست! می گفت: یک فرهنگی جهانی داریم که همگان در سراسر جهان در ساخت آن شریک اند و به ناچار فراگیر می شود و هیچ جامعه ای در بلندمدت نمی تواند خود را از آن دور نگه دارد.

در 1379 درگذشت. روحش شاد و یادش گرامی باد./حرا-1/4/92/

آثار: قریه ما

ناشر: خامه تهران / چاپ: پویا آبان ماه 1360 / تعداد صفحات :282

موضوع: تاریخچه خاندان صدریه با نگاهی جامعه شناسانه به برخی از تحولات تاریخی. در صفحه 2 آمده است:

توان ما - هر اندازه ناتوان - نقطه ی امید به شمار آید.

امید ما - هر اندازه مایوس - در این ماجرا به کار آید.

هدف ما - هر اندازه ناممکن - از آن چشم نمی پوشیم.

کوشش ما - هر اندازه بیهوده - باز می کوشیم.

تقلای ما - هر اندازه فرسوده - تنها نشانه ی زندگی است.

و تسلیم ما - هر اندازه مفهوم - سرآغاز بندگی است.

چون سرما را توان تحمل نمی داریم.

اندام عریان خود را بر آتش می گذاریم.

- مقالات شامل:

تفننی در کنار کار اصلی/ نشریه: اطلاع رسانی و کتابداری «تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه‌های عمومی» تابستان 1370 - شماره 1 (5 صفحه - از 82 تا 86)

روند تکامل ترجمه در قرن اخیر/ نشریه: اطلاع رسانی و کتابداری «تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه‌های عمومی» تابستان 1370 - شماره 1 (1 صفحه - از 68 تا 68)

دیدگاهها/ نشریه: علوم انسانی «گزارش» تیر 1374 - شماره 53 (2 صفحه - از 11 تا 12)

- نظرات و دیدگاهش تحت عنوان "فراتر از خط قرمز" در کتاب "خط قرمز، آزادی اندیشه و بیان و حد و مرزهای آن، مجموعة مقاله و مصاحبه" (شامل بیست و دو مقاله و مصاحبه در زمینه بیان حد و مرز آزادی اندیشه)/ 1377

- و قسمتی از ترجمه هایش:

قصر/ فرانتس کافکا

چهره های سیمون ماشار/ برتولت برشت/ 1351

در انبوه شهرها/ برتولت برشت

سلول/ هورست بینک/ 138 صفحه/ نشر آبی/ 1364

کاخ شیشه ‏اى سیاست/ کورت والدهایم/ 400 صفحه/ اطلاعات/ 1365

تل گرسنه/ دفتی دوموریه/ 488 صفحه/  میترا، فردوس/ 1368

خانه اشباح (ادبیات)/ ایزابل آلنده/ 516 صفحه/ فردوس/ 1368

زندگی و مرگ لنین/ رابرت پاین/ 682 صفحه/ نشر آبی

کینز و پس از کینز (مسایل اقتصادی سال های پس از جنگ)/ مایکل استوارت/ 383 صفحه/ فردوس/ 1368

کاتاسترویکا: دهکده های پوتمکین گورباچف همراه با مقاله ای از هنری کیسینجر/ الکساندر زینوویف/ 198 صفحه/  نشر آبی/ 1369

ناقوس ساز (شعر)/ فردریش شیلر /چاپ در کتاب هفته

فریضه ای برای شهر اراس/ اندرزی ژچی پیورسکی/ 208 صفحه/ نشر آبی/ 1371

نبرد براى فلسطین/ فریدریش شرایبر/ 372 صفحه/ نشر آبی/ 1373

تاریخ جهان: تحول اندیشه، تمدن و فرهنگ جهان - جلد 1 و 2/ تئودور اچ . فون لاو، جان هرسکویتز، جول اچ. وینر و ماروین پری/ 1377

داریوش و پارس ها (تاریخ و فرهنگ ایران در دوره هخامنشیان)/ والتر هینتس/ 304 صفحه/  موسسه انتشارات امیرکبیر

مبانی نقاشی و خطاطی ( رمان )/ ژوزه ساراماگو/ 328 صفحه/ فردوس/ 1378

دومین انقلاب (پراسترویکا)/ میخاییل سرگی یویچ گورباچف/ 548 صفحه/ نشر آبی/ 1379

کفچه ماهی (رمان)- جلد 1 و 2/ گونتر گراس/ 448 و 400 صفحه/ فردوس/ 1379

آوای وزغ/ گوانتر گراس/ 304 صفحه/ فردوس/ 1380

طبل حلبی/ گونتر گراس/ 736 صفحه/ نوقلم

گروه محکومین/ فرانتس کافکا

خاطرات ویلی برانت

 مطالب و تصویرهای فوق از سایت: شجره‌نامه ما http://www.myheritage.ir/

خروجی وبلاگ دولنده تا25 دی 1392

خروجی وبلاگ دولنده تا25 دی 1392  

حاج علی مرد بی ادعا

حاج علی مرد بی ادعا

 

بیوگرافی حاج علی: 

خروجی وبلاگ چوپانان آباد

http://choopananabad.mihanblog.com 2013-07-08T11:25:26+01:00 text/html 2013-07-07T22:08:45+01:00 choopananabad.mihanblog.com نسل سومی http://choopananabad.mihanblog.com/post/216

نوستالوژی نذر نارنجی

چه خوش گفت استاد محمد مستقیمی

چه خوش گفت استاد محمد مستقیمی

شنبه 24 فروردین 1392

---

خاطره‌ای از یک سفر حج (حدود یک قرن پیش چوپانان)

خاطره‌ای از یک سفر حج (حدود یک قرن پیش چوپانان)

سه شنبه 5 دی 1391

---

خاطره ای از یکی از موسسین چوپانان

متن مصاحبه محمد مستقیمی با همشهری

متن مصاحبه محمد مستقیمی با همشهری

چهارشنبه 1 شهریور 1391

---

نگاهی به مشکلات شعر کلاسیک در گفت‌وگویی با: محمد مستقیمی

رقص خاک........... زلزله آذربایجان

رقص خاک........... زلزله آذربایجان

شنبه 28 مرداد 1391

---

زبان فارسی باید به روز شود

پنجشنبه 29 تیر 1391

---

زبان فارسی باید به روز شود

متن مصاحبه محمدمستقیمی(راهی) درگفتگو با خبرگزاری ایسنابه باور یک شاعر: تاثیر شاعران بر زبان فارسی باید از دو جنبه بررسی شود؛ اول این ‌که شاعران چه قدر به رشد و پویایی زبان کمک کرده‌اند و دوم این‌ که چه ‌قدر به زبان آفت زده‌اند

متن سخنرانی استاد افضل برای رونمایی از کتاب «چوپانان، نگین کویر»

متن سخنرانی استاد افضل برای رونمایی از کتاب «چوپانان، نگین کویر»

سه شنبه 5 اردیبهشت 1391

---

متن سخنان استاد مهدی افضل
در مراسم افتتاحیه نمایشگاه و رونمایی از کتاب «چوپانان، نگین کویر»

سلام علیکم؛

نشست ادبی شعر و مقاله در چوپانان (شب شعر)

نشست ادبی شعر و مقاله در چوپانان (شب شعر)

شنبه 27 اسفند 1390

---

ضمن تشکر از کلیه دوستان و همشهریان عزیزی که برای برگزاری محفل شعر چوپانان ابراز علاقه نموده و مارا در امر برگزاری مصمم تر نمودند, باطلاع میرساند جهت برگزاری بهتر محفل و انتخاب  آثاربرتر توسط داوران محترم، دوستان تا ظهر روز دوم فروردین ماه اشعار خود را بصورت مکتوب و با ذکر مشخصات در چوپانان بدست آقای ذبیح مرتضوی برسانند تا در اختیار داوران قرار گیرد و ایشان تعدادی از آثار را در بخش مسابقه انتخاب و از بین آنها سه نفر که بهترین شعر را سروده‌اند بعنوان نفرات برتر معرفی و به رسم یادبود هدایایی تقدیم ایشان گردد. کلیه دوستانی که شعر سروده اند چنانچه مایل باشند میتوانند  خودشان اشعار را خوانده و یا به مجری برنامه واگذار نمایند. ضمنا چنانچه دوستانی امکان حضور در محفل را ندارند میتوانند آثار خود را با مشخصات بدست برگزار کنندگان برسانند تا در غیاب ایشان اشعارشان خوانده شود.
این محفل طبق برنامه ریزی بعمل آمده صبح روز پنج شنبه سوم فروردین ماه راس ساعت 9 صبح آغاز میگردد.
از همین جا از کلیه همشهریان جهت حضور در محفل دعوت بعمل می آید. ضمناً یکی از شرکت های فعال که متعلق به جوانان چوپانان می باشد هزینه‌های مربوطه به هدایا و تقدیرنامه‌ها به عهده گرفته‌اند که در مراسم معرفی میگردند.
[خبر از: علینقی جلال]

(5) نظرات

  موضوع: رویدادهای ویژه ،  نوشته شده در تاریخ شنبه 27 اسفند 1390 ساعت 12:06 ب.ظ
نویسنده: سعید مالکی

کتاب «چوپانان، نگین کویر» چاپ شد

کتاب «چوپانان، نگین کویر» چاپ شد

شنبه 20 اسفند 1390

---

کتاب «چوپانان، نگین کویر» که به قلم استاد مهدی افضل نگارش یافته است در آخرین روزهای سال ۱۳۹۰ مراحل چاپ و صحافی خود را گذراند و برای اولین بار در نمایشگاه نوروز ۱۳۹۱ چوپانان عرضه خواهد شد.

(از آنجا که نگارش این کتاب، کاری بزرگ در زمینه فرهنگی چوپانان است این مطلب تا نوروز در بالای سایت قرار داده می‌شود)

مردم چوپانان چون خود بهترینند شایسته بهترین‌ها نیز هستند. برای تالیف این کتاب از مستنداتی استفاده شده است که راویان آن هرکدام دائره المعارف پیشینه چوپانان هستند، گنجینه‌هایی که قریب به اتفاقشان بیش از هشتاد بهار و پاییز را پشت سر گذاشته‌اند. 
البته ادعا نمی‌شود که این اثر، تالیف بی‌نظیریست ولی دل نوشته‌ایست که جای خود را در دلها باز خواهد کرد. امیدوارم این کتاب، شایسته نام بزرگش باشد و مورد اقبال مردم بزرگوار چوپانان قرار بگیرد.

مهدی افضل
اسفند ۱۳۹۰

(26) نظرات

  موضوع: رویدادهای ویژه ،  نوشته شده در تاریخ شنبه 20 اسفند 1390 ساعت 11:03 ق.ظ
نویسنده: سعید مالکی

عیدانه

عیدانه

چهارشنبه 17 اسفند 1390

---

خرابات: جایی که عاشقان حق برای سیر الی الله مراجعه می کنند تا به کمک پیر و مرشد راه حق وجود خاکی و تعلقات مادی و دنیوی خود را خراب کنند.  مست : کسی که به خرابات میرود تا با راهنمایی پیر و مرشد خود مادی را خراب و با حواس جمع شده از رایحه دل انگیز جلوه حق مست شود. الست: ازل، روزی که خداوند متعال فطرت توحیدی و حق جویی را در سرشت انسان قرار داد و از روح خود در کالبد خاکی انسان دمید. و نهایتا با ادم عهد و پیمان بست فرمود: (الست بربکم آیا من پروردکار شما هستم) انسان گفت:قالو بلی و از اینجا بنظر می رسد عشق و فُرقت درعالم فرش و زمین خاکی افریده شد.مغان: در اینجا پیر مغان. مرشد و راهبر راه حق موغون: اسم کوه و چشمه ای نزدیک چوپونون و تلویحا مغان و جایی که پیر و مرشد و سالکان حق هستند راهی: شاعری از چوپاناناونجا را دید: چوپانان را دید.انچه هستم است: انچه هستی من است و در اینجا انچه هستی ظاهری و مادی من است.سراسیمه شد: سراسیمه رفت

تو خرابات یه زنی پیدا شده

های و هوی و صد جر و دعوا شده

"زنه" عاشق و خراباتی و مست

ادعا داره از اینجا تا اَلَست

میگه من اومده ام تا مست بشم

بهتر از آنچه که هستم است بشم

میگه من را ببرید پیش مغان

اونا که راه بلدن در دو جهان

تا ببینم حق ما پیش کیه

این همه شقاوتا از چی چیه

از روزی خدا زنا را آفرید

شده اند اسیر و زار و زرخرید

"زن" طلبکاره پای کوی موغون

چند کیلومتری جنوبِ چوپونون

همین طوری داد و فریاد میزنه

عجب از صدای جیغ این زنه

راستی راستی ممکنه پیر موغون

باشه نزدیک و قرین چوپونون

چوپونون صدای اون زن را شنید

از جیغِ "زن" نعره زد از جا پرید

گفت: این زن چرا فریاد میزنه

نکنه درد و دلاش مثل منه

تا دیروز من با غمام ساز می زدم

گاهی از غم زیر آواز می زدم

 من با "راهی" راهی و رها شدم

قاطیِ نشاط و شادی ها شدم

نمیذارم دیگه تنها بمونم

از روی سوز و گداز شعر بخونم

نمیذارم زندگیم تموم بشه

شادی ام پای غمام حروم بشه

امید اول من هست به خدا

بعدش هم با مردم و راه بلدا

"زنه" حرف های چوپونون را شنید

رفت سر کویِ موغون " اونجا" را دید

دید هواش ابی و ابی تر شده

بارون اومده زمین ها تر شده

کوجه ها خیسن و آب پاشی شدن

پسر و دخترا همبازی شدن

کوجه ها پُر از بوی پلو شده

بوی نوروز همه جا ولو شده

بچه ها داریه و تنبک می زنند

کار ندارن پسرن یا دخترند

آق یدالله دو باره جوون شده

همدم زالوی چوپونون شده

گر چه پیره مردا زالو گزیده

می تلنگه چوپونون را جون میده

"زنه" پایین اومد از کوی موغون

سرا سیمه رفت به سوی چوپونون

دخترا نشسته بودن لب جو

پسرا با هم میکردن گفت و گو

 غنچه ی خنده میون لب هاشون

عشق پر کشیده بود از دلاشون

چه قیامت و حنابندونی بود

خوشی و شادی هایِ ارزونی بود

کاسه  هایِ غم می رفتن تو هوا

موج شادی جاش میومد  تو دلا

دو سه تا با هم دیگه دَف می زدن

همگی با هم دیگه کف می زدن

""صحبت ازچپول بود و پنبه و زن

میگفتن چپول چپول پنبه زن

زنه پرسید که شما چی چی میگید

گفتنش میخوای بزن میخوای نزن! ""

زنا هم با بچه ها می رقصیدن

قهقهه بود و همه می خندیدن

صدای شُرشُر ناودون میومد

بهار از دشت و بیابون میومد

بوی نون از توی کوچه میومد

همه جا بوی کلوچه میومد

آره "راهی" چوپونون جهون می شه

چوپونون لایق چوپونون می شه

من می دونم با توکل به خدا

با اراده ی تموم شما ها

همین روزا چوپونون جهون می شه

عروس کویر اصفهون میشه

شاهد

(9) نظرات

  موضوع: مقاله و شعر ،  نوشته شده در تاریخ چهارشنبه 17 اسفند 1390 ساعت 03:32 ب.ظ
نویسنده: کارشناس کشاورزی

شعر «نمیذارم دیگه تنهات چوپونون»

شعر «نمیذارم دیگه تنهات چوپونون»

یکشنبه 14 اسفند 1390

---

چی نشستی وخی از جات چوپونون

دستمو بگیر تو دستات چوپونون

یه سری بریم تو باغات چوپونون

می‌خوام درد دل کنم بات چوپونون

                             نمیذارم دیگه تنهات چوپونون

نگو که نا توی پاهای تو نی

نگو دنیا دیگه دنیای تو نی

هیش کسی فکر مداوای تو نی

وامیسم پای مداوات چوپونون

                             نمیذارم دیگه تنهات چوپونون

نمیذارم دیگه غم لونه کنه

نمیذارم تو دلت خونه کنه

نمیذارم تو رو دیوونه کنه

میکارم شادی رو لب‌هات چوپونون

                             نمیذارم دیگه تنهات چوپونون

تا که نوروز توی کوچه میومد

همه جا بوی کلوچه میومد

دنگ و دنگ تاس و دولچه میومد

چی شد اون هی‌هی و هی‌هات چوپونون

                             نمیذارم دیگه تنهات چوپونون

نون برنجی، سنجد و تخمه کدو

تنده بود و بنه بود و سمنو

چیل می‌شد اینا همه تو کندچو

چی شد اون آجیل و حلوات چوپونون

                             نمیذارم دیگه تنهات چوپونون

«خو» می‌بردن یادمه اون قدیما

خونچه‌های پارچه و کفش وطلا

با بزن بکوب و با برو بیا

داریه‌زن اینجا تا اون جات چوپونون

                              نمیذارم دیگه تنهات چوپونون

دو تا زن می‌پوشیدن لباس نو

«آخانم» می‌شدن و عقب جلو

خبر عروسی رو با چو و هو

می‌برد از پایین تا بالات چوپونون

                              نمیذارم دیگه تنهات چوپونون

جشن اوّل جشن خونچه برون

عقدشون بود بعد از بعله برون

حنابندون بود و عروس کشون

تو دو شب خالی نبود جات چوپونون

                              نمیذارم دیگه تنهات چوپونون

حنابندون چه شب باحالی بود

دو تا سیری با دوماد رو قالی بود

میون فاش دادنا جات خالی بود

حنا می‌بس به پر و پات چوپونون

                              نمیذارم دیگه تنهات چوپونون

عصر فردای همون روز، روز بخت

می‌شوندن عروس دومادو سر تخت

کاسه بشکن بعد گردوندن رخت

همپا رقص گرگروهات چوپونون

                               نمیذارم دیگه تنهات چوپونون

شب حجله، شب آخر، شب عشق

همه بودن توی تاب و تب عشق

عروس و دوماد، لب بر لب عشق

کجا رفت اون تب شب‌هات چوپونون

                                نمیذارم دیگه تنهات چوپونون

بازی «زالو گزیدم» یادمه

«موسی و آسیابون» هم یادمه

«تقی مرده» ولی یک کم یادمه

چی شد اون رسم و رسومات چوپونون

                                نمیذارم دیگه تنهات چوپونون

دو شب اندروز همش بخور بخور

آب توی صافی می‌ریختن گٌرّ و گٌر

هر طرف بریز و بپاش و بدوز و ببر

بر پا بود دو شب سور و سات چوپونون

                                   نمیذارم دیگه تنهات چوپونون

«ختنه سوران» بود یک رسم قشنگ

میومد سالی یه بار «اوسا پلنگ»

می‌گرفتن پسرا رو تنگ تنگ

می‌برید عضو میون پات چوپونون

                                     نمیذارم دیگه تنهات چوپونون

مرده شور خونه نداشتی یادته

مرده را رو پل میذاشتی یادته

دیوار گوشتی می‌کاشتی یادته

حالا اون شورخونه دوتات چوپونون

                                     نمیذارم دیگه تنهات چوپونون

«پاتلو» جای منه جای تو نی

نباید از «پاتلو» دم بزنی

تو نمیباس فکر مردن بکنی

نگو نی هیش کسی همپات چوپونون

                                       نمیذارم دیگه تنهات چوپونون

توی دنیا بچه‌هات ولو شدن

بعضیا هیزم هر الو شدن

کهنه رفتن اما امروز نو شدن

اگه نیسن فکر فردات چوپونون

                                     نمیذارم دیگه تنهات چوپونون


راهی چوپانانی

اسفند ۹۰         

(23) نظرات

  موضوع: مقاله و شعر ،  نوشته شده در تاریخ یکشنبه 14 اسفند 1390 ساعت 07:06 ب.ظ
نویسنده: سعید مالکی

خاطرات آقای علیرضا علی بمانی - سری دوم

خاطرات آقای علیرضا علی بمانی - سری دوم

جمعه 28 بهمن 1390

---

راهیان نور - قسمت چهارم

صبح ساعت 5 از خواب بیدار شده و به بیت الزهرا رفتم. نماز جماعت صبح با شکوه تمام برگزار شد. سپس صبح گاه مشترک دانش آموزان استان های مختلف در محوطه اردوگاه برگزار شد. هوا سرد و تاریک بود. پس از صرف صبحانه با اتوبوس ها وارد جاده ای شدیم که زمانی جاده ی اصلی و محل تردد رزمندگان جبهه های حق علیه باطل بود.
در آن زمان چون جاده اهواز - آبادان به شدت زیر آتش دشمن بود، جاده ای را طی می کردیم که هزاران هزار بسیجی و داوطلب و نیروهای سپاه و ارتش قدوم مقدس خود را بر آن نهاده و از آن گذشته بودند. اما بسیاری از آنان دیگر باز نگشتند. در اتوبوس دو تن از راویان محترم از این افتخارات و ازخودگذشتگی های بسیار روایت می کردند. ناقلان جنگ و راویان دفاع مقدس و بازماندگان این 8 سال، سینه هایی پر از خاطرات گفته و نهفته دارند و گنجینه هایی از تاریخ این سرزمین هستند. آیا من و این دانش آموزان این ها درک می کنیم؟ و آیا آنان از ما راضی و خشنود هستند؟ این جاده بیش از 125 کیلومتر از مرز فاصله دارد. مسافتی را طی کردیم تا به کارخانه فولاد نورد اهواز رسیدیم.
دروازه ورودی اهواز و کارخانه نورد محلی بود که عراقی ها تا نزدیکی آن یعنی شهر حمیدیه جلو آمده بودند و در منطقه شوش دانیال، تا 2 کیلومتری شهر پیش روی کرده بودند. و به رودخانه کرخه رسیده  بودند. بنابراین پل کرخه را نیروهای خودی منفجر کرده بودند تا مناطق وسیع تری همچون اندیمشک و دزفول به تصرف دشمن در نیاید. انفجار روی بهمن شیر توسط نیروهای خودی سبب شد مناطق بیشتری در آن محدوده تصرف نشود.
پس از طی مسیری تقریبا 1 ساعته به دارخویین رسیدیم و از آنجا بسیار شنیدیم. منطقه جنگی از این ناحیه شروع می شد. هنگامی که منطقه انرژی را از داخل اتوبوس دیدم دنیایی از خاطرات آن زمان برایم زنده شد. سال 64 حدود 30 روز در این منطقه بودم در کنار رزمندگان تیپ قمر.

(2) نظرات

  موضوع: مقاله و شعر ،  نوشته شده در تاریخ جمعه 28 بهمن 1390 ساعت 09:25 ق.ظ
نویسنده: مصطفی مراد

فراخوان شب شعر چوپانان

فراخوان شب شعر چوپانان

چهارشنبه 26 بهمن 1390

---

بر آن شدیم تا شبی را در کنار استادان ادیب و فرزانۀ خطۀ کویر ، در محفلی دوستانه گرد هم آئیم و شب شعری را میهمان "چوپانان"  باشیم .

به همین منظور از کلیه خواهران و برادران گرامی دعوت بعمل می آید ، آثار منظوم و نثر ادبی خود را با موضوع آزاد و ترجیحا" چوپانان ، به یکی از نشانی های زیر ارسال نمایند تا پس از ویرایش توسط استاد بزرگوار جناب آقای محمد مستقیمی ( راهی ) به عنوان اشعار منتخب ، گزینش و توسط خالق اثر در محفل شب شعر خوانده شود .( دوستان بزرگوار میتوانند باز خوانی اشعار را به مجری جلسه  واگذار نمایند)

به نفرات اول تا سوم که اشعار برتر را سروده باشند هدایای نفیس اعطا خواهد شد و همچنین به اشعار منتخب که در محفل خوانده خواهد شد نیز لوح سپاس و یادبود اعطاء میگردد .

زمان برگزاری هفته اول فروردین ماه خواهد بود و روز دقیق و محل دقیق برگزاری در چوپانان متعاقبا" اعلام خواهد شد .

نشانی پست الکترونیکی استاد مستقیمی : [e-mail]

تلفن:
علینقی جلال      09137840170
ذبیح مرتضوی  09382906044
[برگرفته از: وبلاگ ذبیح]

(2) نظرات

  موضوع: رویدادهای ویژه ،  نوشته شده در تاریخ چهارشنبه 26 بهمن 1390 ساعت 03:38 ق.ظ
نویسنده: سعید مالکی

درد دل «ببین و نپرس» و چوپونون

درد دل «ببین و نپرس» و چوپونون

چهارشنبه 21 دی 1390

---

درد دل «ببین و نپرس» و چوپونون

یادت هست یه روزی بت گفتم میخوان در جلسه ای خیلی تقدیر و تمجیدت کنن و قراره بگن چوپانان الماس خوش تراش کویره و تو فروتنانه گفتی این آرزوها را ندارم و پدرانم بم گفتن:

«آرزو میخواه لیک اندازه خواه           بر نتابد کوه را یک پر کاه»

یه روز دیگه بت گفتم میخوان اسمتا عوض کنن. بم گفتی:
«میم و واو و میم و نون تشریف نیست
لفظ «مومن» جز پی تعریف نیست
زشتی آن نام بد از حرف نیست
تلخی آن آب بحر از ظرف نیست»

حالا هم که بت میگم اجازه بده بالای سردرت بنویسن:
به قطب ... خوش آمدید
به شهر فلان پرور و بهمان پرور خوش آمدید
به مرکز جهان اسلام خوش آمدید
میگی:« دست از سر کچلم بردارید همون اسم خودم به تنهایی خیلی قشنگه و راضی نیسم هیچی بش اضافه کنید. فامیلم نمیخوام و اگه خیلی هنرمندید یه دکتری پیدا کنید که بتونه یه مرهمی به این زخمای دو سه دهه ای که بعضیاتون بم وارد کردید و بقیتونم بی تفاوت از کنارم گذشتید بزاره».

راسشو بخوای ببین و نپرسم نمیدونه از دست این لجبازیای تو چه خاکی به سر کچلش کنه البته من پیغومتو برای سایت چوپونون ایمیل میکنم. ان شاء الله که وابستگان بزرگترت بتونن با پارتی بازی بالاخره دکتری مناسب درد و حالت پیدا کنن.

(حمیدرضا جلال)

(0) نظرات

  موضوع: مقاله و شعر ،  نوشته شده در تاریخ چهارشنبه 21 دی 1390 ساعت 12:29 ق.ظ
نویسنده: سعید مالکی

پیشنهادی برای مراسم سومین روز درگذشتگان در چوپانان

پیشنهادی برای مراسم سومین روز درگذشتگان در چوپانان

یکشنبه 11 دی 1390

---

[برگرفته از وبلاگ ذبیح]
برای آنکه همه نظرهای شما در یک جا باشد نظرهای خود را در وبلاگ ذبیح مطرح فرمایید. راه میان‌بر به بخش نظرات مربوط به این مقاله این است:

http://chopponoon.mihanblog.com/post/comment/240

تصمیمی مهم برای چوپونون

الان یکی دو هفته ای مشه که زمزمه هائی مبنی بر یک تغییر جدی در یکی از رسوم چوپونون داره به گوش مرسه. یک سؤال جدی! آیا مراسم سوم (صبح) لزومی داره؟

مراسم سوم
مراسم صبح سوم منحصر به خود چوپونونه. مراسمی با زیبائیها و سختیهای خاص خودش. پیش از طلوع آفتاب صبح سومین روز درگذشت متوفی مردم جلوی منزل وی تجمع میکنن. بقدری این مراسم برای اهالی حائز اهمیته که تمام فامیل و دوستان از شهرهای اطراف خودشونا میرسونن. اهالی روستا بویژه بزرگترا که مقیّدترن هم هرجور شده تو این مراسم شرکت میکنن. مردم از راههای دور خودشونا میرسونن تا مراسم سوم از دستشون درنره. صاحبان عزا از قبل حضور مردم که هنو هوا تاریکه جلوی در خونه وامیستن و به مردم خوشآمد میگن. مردمی که از راههای دور و نزدیک اومدن اکثراً درکنار صاحبان عزا جلوی درب خانه می ایستند و پشت سر هم از بقیه میخوان که برای مرحوم فاتحه بخونن:

رحم الله من یقرأ الفاتحة ...

صاحبان عزا از مردم بویژه بزرگترا میخوان که داخل منزل در اتاقی که برای پذیرائی مهیا شده بشینن. برای اینکه سرما از تن مردم بیرون بره معمولاً از افراد نشسته و ایستاده با چای پذیرائی میشه. بتدریج مردم جمع میشن و شلوغ میشه. درست لحظهٔ طلوع آفتاب بزرگان و صاحبان عزا حرکت بسمت مزار عزیزشونا شروع و مردم هم اونا را همراهی میکنن. چُوشی کنا (چاووش خوانها) از در خونه تا سر مزار چُوشی مکنن و تو پایان هر مصرع مردم با "یا حسین" جواب میدن.سر خاک مرحوم حمد و سوره ای قرائت میکنن و بعضاً اهالی سرکی به اموات خودشونم میزنن و مجدد بسمت خونهٔ عزا حرکت میکنن. صاحبان عزا باز هم جلوی در منزل به مهمونا خوش اومد میگن. ولی اینبار اهالی دم در وانمیستن و میان داخل و باز هم با چای پذیرائی میشن. بعضاً شیرینی، خرما و حلوای خیراتی هم میدن. یه رسم دیگه ای که در مراسم به چشم میخوره اینه که اگه متوفی طفل صغیر داشته باشه بعضیا از چائی و پذیرائیشون برنمدارن و به حساب خودشون مال یتیما نمیخورن. این مسئله بارها و بارها باعث دلخوری صاحب عزا که تدارک دیده شده و چه بسا اسراف و تبذیرایی که بهمین دلیل رخ داده.

حالا مشکل چیه؟!
بحثا سر این مراسم داره به اوج خودش میرسه و نظرات موافق و مخالف از گوشه و کنار شنیده میشه. مراسم صبح زود و قبل طلوع آفتاب روز سوم در روایات و احادیث دیده نشده، پس این مراسم ما ریشهٔ مذهبی نداره. از طرفی برگزاری این مراسم با وجود سرمای سوزناک کویری که حتی تحملش تو تابستونا هم مشکله بنظر معقول نمیاد. به پیشینهٔ این مراسم هم که نگاه میکنیم همهٔ قدیمیا به دو دلیل اشاره میکنن: نخلکیا و رعیتا! قدیما جمعیت اصلی چوپونونا کارگرای نخلک و رعیتا تشکیل مدادن. لذا با توجه به اینکه این دو گروه همچون دیگر اهالی، برای اموات و شرکت در مراسماشون اهمیت و احترام خاصی قائل بودن این مراسما به صبح زود انداختن تا بتونن تو مراسم حضور داشته باشن. رعیتای قدیم از صبح میرفتن دشت تا ظهر و هیچ وقتی جز طلوع آفتاب نداشتن. نخلکیا هم که اتوبوسشون صبح میرفت و عصر میومد لذا بجز صبح نمیتونستن تو مراسم حضور بهم برسونن. بالاخره این مراسم بتدریج جزئی از رسوم ما شد و باعث شد که خیلی از ماها روش تعصب و غیرت زیادی نشون بدیم.
اما الان قضیه کلی فرق کرده. دیگه تک و توکی نخلکی بیشتر باقی نموندن که معمولاً همین چند نفرم تو مراسم سوم شرکت نمکنن. از طرفی رعیتا هم اون رعیتای قدیم نیستن و نزدیک ظهر که شد بیدار مشن و سری به زمیناشون میزنن و کار صبح تا ظهر قدیمیا را با ماشینای مدرنشون یساعته انجام مدن و برمگردن خونه. جالبه که بقول یکی از همشهریا رعیتا هم معمولا برا سوم نمیان.
صحبتی که بین مردم ریشه دوونده و هرروز بحثش داغتر مشه همیناست. میگن دیگه چه لزومی داره ما به سنتهای قدیمی پایبند باشیم؟ شاید شرایط اون قدیم ایجاب میکرده که مراسم صبح زود باشه. ولی الان که شرایط عوض شده که. الان که از رعیتا و نخلکیا خبری نی که. چرا باید مردممونا تو اون سرما اذیت کنیم؟ چرا باید صاحبای عزا که همه از راههای دور و نزدیک اومدن و خیلیاشون بچه کوچیک دارن باید از نیمه های شب آماده باش بشن و بساط پذیرائی و آماده کردن خونه و مهمونداری فراهم کنن؟ بد نیست تجدید نظری بکنیم.

مخالفا چی میگن؟
اکثراً افراد نسبت به تغییر مقاومن. دوس ندارن به موقعیت جدید فکر کنن. چرا که میترسن وضع از قبل بدتر بشه. لذا به همون شرایط قبلی رضایت مدن. خیلیا میگن به احترام پدرامون که این رسم زیبا را پیاده کردن ما هم این مراسما پابرجا نگهش میداریم. شاید جالب باشه براتون که خود منم فکرم به این گروه نزدیکتره. بعضیا از قشنگی و حس و حال زیباشون میگن و مخالفای مراسما متهم به تنبلی و بیحالی میکنن. بعضیا اشاره به بُعد تبلیغیش مکنن و از تعریف و تمجیدای اهالی روستاهای اطراف نسبت به این رسم چوپونون میگن. گوئی در مراسمای مختلف بارها و بارها شنیده شده که اهالی اطراف گفتن که احسنت به چوپونونیا که صبح زود با ذکر یاحسین و با یاد امام شهید میرن بسمت ایستگاه آخرشون. از اون گذشته از قشنگی و نشاط درونی که به آدم دست میده نمیشه چشم پوشی کرد.

سابقهٔ تغییر مراسم
اگه یادتون باشه شب تاسوعا عاشورا دستهٔ سینه زن و زنجیرزن از شب تا نزدیکای صبح در خونه ها میرفتن. بیچاره اونایی که آخرین خونه ها بودن. رسم بود و برا همه هم جا افتاده بود. ولی یه سبک سنگین کردن و با نظر مردم زمانشا به عصر تاسوعا انداختن.
اگه یادتون باشه دسته سینه زن و زنجیرزن تو حیاط خونه ها میومدن. اینم بتدریج برچیده شد و الان فقط یه توقف کوتاه جلوی در خونه میکنن و فاتحه و حرکت. درست و غلطشا کاری ندارم ولی الان دیگه این رسم هم برچیده شده.
اگه یادتون باشه تا همین چندسال پیش مراسم فاتحه خونی تو خونه ها انجام میشد. صبح فاتحه خونی که میشد صاحبای عزا کمربسته تو خونه هاشون منتظر ورود تدریجی و مستمر مهمونا بودن. ولی الان مراسم تو حسینیه برگزار مشه . این رسم هم تغییر پیدا کرده و اتفاق بدی نیفتاده.

نمدونم برداشتتون از این مقاله چیه. ولی باور کنین من نظر خاصی ندارم و نمدونم کدومش بهتره. لذا به بزرگای آبادی و صاحب نظرا میسپارم. جالبه حاج عباس و دیگر بزرگای آبادی هم میگن هرچی مردم بگن. یعنی اگه من و شما بخواهیم میتونیم یه تصمیم عملی برای چوپونونمون بگیریم. این گوی و اینم میدون. نظراتتونا بگین تا منتقل کنم.

فقط اگه میشه با اسمای خودتون نظرتون و دلایلتونا بیان کنین. مسلماً نکات جدیدتر و کارشناسی تری از شما خواهیم شنید!

برای نوشتن و خواندن نظرات بر روی لینک ابتدای این مقاله کلیک کنید.

(-) نظرات

  موضوع: مقاله و شعر ،  نوشته شده در تاریخ یکشنبه 11 دی 1390 ساعت 12:43 ق.ظ
نویسنده: سعید مالکی

پیشنهادی در مورد نام چوپانان - پاسخ به دیدگاههای شما

پیشنهادی در مورد نام چوپانان - پاسخ به دیدگاههای شما

یکشنبه 11 دی 1390

---

شرح این هجران و این سوز جگر
این زمــان بگــــذار تا وقت دگــر

با سلام و عرض ادب خدمت همه دوستان و همشهریان
عزیزانی که در نظر سنجی مورخه 28/9/90 شرکت فرموده و نظر و ایده خود را ابراز فرموده‌اند برادرانه توجه آنان را به نکاتی چند جلب مینمایم، امیدوارم این مقوله باعث اظهار نظر جدید و حاشیه پراکنی‌های مجدد نگردد:

۱- این مقاله و پیشنهاد حقیر موجب گردید تا دوستان به طور غیر مستقیم وارد در یک روند دموکراتیک و در واقع تمرین دموکراسی گردند. چه خوب است همه پیشنهادات به نقد کشیده شود و از بین نظرات، نظر حداکثری به دست آید.

۲- در تمرین دموکراسی بایستی سعی کنیم از جاده حق و حقیقت خارج نگردیده و سعی کنیم نظرات به خلط مبحث آلوده نگردد که خدای ناکرده به جای وصل به فصل نینجامد (که متاسفانه در پاره ای موارد اینچنین بود)

۳- بهتر است دوستانی که نظر ابراز میفرمایند از به کار بردن نام مستعار بپرهیزند زیرا در محیط کوچکی چون اجتماع چوپانان افراد در نهایت یکدیگر را خواهند شناخت پس چه بهتر که با نام واقعی خود مطلب را درج فرمایند که اسباب زحمت و پراکنش شایعات نگردد و بتوان با شناخت نظر دهنده از مطلب نتیجه بهتری گرفت، لذا از مدیریت محترم سایت هم خواهشمندم در صورت صلاحدید مطالب نا شناخته و اسامی مستعار را درج نفرمایند.

۴- سعی گردد در بیان مطالب با یکدیگر پرخاش و تندی یا خدای ناکرده اتهام ناروایی وارد ننمایند که علاوه بر جزای آخرت اسباب دلخوری دنیوی را نیز در بر خواهد داشت و این شایسته اجتماع کوچک و با فرهنگ ما نیست.

۵- در خاتمه نظر به اینکه حداکثر افراد، مخالف تغییر نام چوپانان بودند که البته نظر آنان محترم است پاره‌ای از دوستان مطلب را به نحوی بیان فرمودند که انگار نویسنده مطلب به چوپانان بی‌علاقه و یا مسقط الرأس خود را قبول ندارد و یا دوست ندارد. خیر اینچنین نیست بنده به سهم خود سر و جانم را فدای زادگاهم می‌نمایم و امیدوارم اگر در حیاتم توفیق زیستن در وطن و خدمت به آن را نیافتم منزلگاه آخرتم خاک پاک چوپانان باشد و در کنار تربت پاک پدر و مادرم و همه خوبان زادگاهم بیارامم.
والسلام.

عباس زاهدی    
یزد - ۱۳۹۰٫۱۰٫۱۰

(34) نظرات

  موضوع: مقاله و شعر ،  نوشته شده در تاریخ یکشنبه 11 دی 1390 ساعت 09:20 ب.ظ
نویسنده: سعید مالکی