چوپانان از نگاه گردشگران

روستای چوپانان

ایمان ضیایی

1 سال پیش

دهستان چوپانان از توابع شهرستان نایین و استان اصفهان است. روستای چوپانان در فاصله ۹۵ کیلومتری شرق انارک واقع شده دارای جمعیتی حدود ۱۴۶۵ نفر است. شغل عمده اهالی کشاورزی و دامداری و رانندگی کامیون است.

این دهستان از شمال به ریگ جن و استان سمنان و از جنوب به استان یزد از غرب به اصفهان واز شرق به شهرستان خور منتهی می‌شود.

  

تاریخچه 

چوپانان روستایی جدید است که تاسیس آن حدود سال 1280 هجری شمسی می باشد. قبل از آن در محل این روستا چاهی بوده است که چوپانها و گله داران و ساربانان برای آب دادن به گوسفندان و شتران خود از آن استفاده میکردند.

در حدود سال 1280 خورشیدی چند نفر از شترداران و صاحبان گله‌ها تصمیم میگیرند که قناتی در آن منطقه حفر کنند. پس از تکمیل قنات معلوم شد که آب زیادی از قنات بدست می آید و میتوان برای کشاورزی نیز از آن استفاده کرد. و بدین صورت سنگ بنای روستا گذاشته می شود. بنیان گذاران چوپانان شتردارانی اهل انارک بوده اند و به شغل باربری از جنوب کشور تا تهران مشغول بودند. به علت هرج و مرج در دوره قاجار ترجیح می دهند که به شترداری پایان داده و زندگی قلعه نشینی و کشاورزی را انتخاب کنند این افراد و شرکا به شرح زیر می باشند: 1- حاج محمدعلی فرزند رمضان (خاندان مستقیمی )مالک دو شبانه روز املاک چوپانان 2- حاج محمد علی فرزند محمد ابراهیم (خاندان عمادی) مالک دو شبانه روز چوپانان 3- محمد فرزند حاح عبدالله(خاندان بقایی و رحیمی) مالک یک شبانه روز 4- باقر فرزند حاج محمد (خاندان امینی) مالک یک شبانه روز 5- حاج مهدی فرزند حاج عبدالله ( خاندان عسگری) مالک یک شبانه روز 6- حاج محمد فرزندحاج رحیم(زاهدی) یک شبانه روز

به علت مخالفت جندقی ها و اینکه زمینهای آماده را از آن خود میدانستند و ممکن بود برای مالکیت آنها مشکلاتی پدید آید تصمیم میگیرند که دو شبانه روز از مالکیت چوپانان به مشیرالملک نائینی منشی دفتر ظل السلطان اعطا شود تا او حامی روستا در مقابل انان باشد فرزندان مشیر الملک و یا خود ایشان بعداً املاک خود را به خاندان طباطبایی در چوپانان میفروشند.

موقعیت جغرافیایی روستا در طول جغرافیایی 54.37 درجه شرقی و عرض جغرافیایی 33.61 درجه شمالی قرار دارد. وسعت روستا و زمینهای کشاورزی آن حدود چهار کیلومتر مربع یا چهارصد هکتار است.

راههای ورودی روستا یکی جاده چوپانان به انارک و دیگری جاده چوپانان به جندق و چاملک است. فاصله چوپانان تا شاهرود 400کیلومتر وتا گنبد کاووس 535 کیلومتر وتا گرگان 5250کیلومتر است

زبان و فرهنگ [ویرایش]لهجه محلی مردم چوپانان لهجه چپنونی نامیده می‌شود بیش از 95%از واژگان آن با فارسی مشترک است. این لهجه در روستاهای اطراف آن و نیز در گرمه، ایراج، مهرجان و رباط پشت بادام نیز وجود دارد و از نظر غنای واژگان و لحن شبیه به لهجه محلی شیراز است.

فرهنگ لغات یا واژگان چوپانانی در وبگاه آن بصورت برخط (آنلاین) وجود دارد.

جاذبه‌های گردشگری 

امامزاده(منتسب)

ساختمان این امامزاده در حدود هفتاد سال قبل بنا شده است و بانی آن فرد مومن و خیری بنام استاد محمد حسین نظریان بوده است. وی چند نوبت در خواب می بیند که در محل فعلی امامزاده نوری از آسمان نازل شده و در آن محل فرود می آید. سپس در خواب به وی الهام می‌شود که به نیت فرزند یکی از امامان ساختمانی بنا کند. وی که خود معمار ماهری بوده است دست به کار می‌شود و با کمک اهالی ساختمان اولیه آن را می سازند. از آن زمان تا کنون کرامتهای زیادی از آن امامزاده دیده شده است و در نزد اهالی قداست خاصی دارد. در سالهای اخیر ساختمان آن را گسترش داده اند.

ریگهای روان ریگ جن

در طرف شمال روستا ریگهای روان به وسعت چندین کیلومتر وجود دارد که مشابه آن در صحرای عربستان و صحرای آفریقا دیده میشود. ریگ جن گستره ای است از شنزارهای روان. تا چشم کار می‌کند نمک است و ماسه و در بعضی مناطق باتلاق؛ باتلاق هایی که اگر شناختی از محل آنها نداشته باشید قطعا گرفتار شده و به جرگه همان آدم هایی می پیوندید که گرفتار روح و جن شده اند(!) فرو رفتن در گل و لجن در ریگ جن شاید یکی از خطرناک‌ترین اتفاقاتی باشد که ممکن است گریبانگیر مسافران، البته مسافران ناوارد شود و آنها را به کام مرگ بکشاند.

سالهای متمادی هیچ کس جرات آنکه به ریگ جن سفر کند و راز این کویر اسرارآمیز را کشف کند، نداشت، یا اگر حتی جراتش را هم داشت به دلیل ناآشنایی با منطقه در راه می ماند. از آن جمله می توان به سون هدین، نویسنده کتاب کویرهای ایران اشاره کرد که سالهای زیادی از عمرش را در گوشه و کنار کویرهای ایران گذراند و کتاب کویرهای ایران را به رشته تحریر درآورد، اما با تمام تلاش هایش هیچ گاه موفق به دیدن ریگ جن یا بهتر بگویم فتح ریگ جن نشد.

سون هدین در سال 1900 ریگ جن را کشف کرد و بعد از آن هم آلفونز گابریل در سال 1930 از نزدیکی آن گذر کرد، اما عبور از آن همچنان برای کویرنوردان به صورت یک رویا باقی ماند تا اینکه بالاخره در سال 1997 طلسم ریگ جن توسط علی پارسا، کویرشناس مقیم آمریکا شکسته شد. او به همراه آقای میرانزاده، رئیس پارک ملی کویر وقت با هواپیما بر فراز ریگ جن رفتند تا ثابت کنند که هیچ چیز شگفتی در ریگ جن وجود ندارد.

حمام عمومی

حمام عمومی روستا که تا چند سال قبل نیز از آن استفاده میشد دارای ساختمان ضربی است و شباهت به حمامهای عمومی قدیمی کاشان دارد.

کاروانسرای عباسی

این کاروانسرا واقع در روستای عباس آباد است. زمان احداث این کاروانسرا در زمان شاه عباس صفوی بوده است. در حال حاضر به علت عدم مرمت و نداشتن محافظ نمای آن رقت بر انگیز است ولی نقشه آن حکایت از عظمت آن در زمانهای گذشته دارد.

ساختار دولتی ادارات دولتی و حکومتی که در این روستا مستقر هستند به قرار زیرند:

دهیاری

شورای اسلامی روستا

مرکز بهداشتی و درمانی

بهزیستی

دبستانها و مدارس راهنمایی

پاسگاه نیروی انتظامی

اداره کشاورزی

بانک کشاورزی

کتابخانه عمومی

اداره راه و ترابری

سازمان حفظ محیط زیست

جنگل‌بانی

دفتر خدمات پستی

مخابرات

ساختار غیر دولتی ساختارهای غیر دولتی مستقر در روستا عبارتند از:

حسینیه

مسجد

حمام عمومی (غیر فعال)

گورستان و غسالخانه

صندوق قرض‌الحسنه

امامزاده (منتسب به امامزاده)

امنیت پاسگاه نیروی انتظامی در داخل روستا مستقر است و از نظر حوزه قضایی زیر نظر حوزه قضایی شهرستان نایین می‌باشد. البته تقریباً هیچگونه درگیری بین اهالی روستا پیش نمی‌آید و دزدی یا تخلفات اجتماعی نیز نادر است.

راهها و ارتباطات جاده و راه: از آنجا که جاده اصفهان به مشهد از این روستا می‌گذرد جاده‌ای اصلی و پر رفت و آمد است. جاده‌های ارتباطی دیگر شامل جاده اردکان به چوپانان، جاده چوپانان به مزارع اطراف، جاده چوپانان به عباس آباد، جاده چوپانان به آشتیان و حجت‌آباد می‌باشد.

پست: یک دفتر پست در روستا مستقر است.

مخابرات: یک مرکز تلفن مخابرات در روستا وجود دارد.

تلفن ثابت: روستا دارای یک مرکز تلفن ثابت است که پیش شماره آن با بخش انارک مشترک است. اکثریت خانه‌های روستا دارای تلفن هستند.

تلفن همراه: تلفن همراه اپراتورهای همراه اول و ایرانسل در روستا و جاده‌های اطراف آن آنتن‌دهی دارد.

امکانات عمومی این روستا دارای یک قنات پر آب می‌باشد که برای کشاورزی استفاده میشود. روستا برق کشی شده است. دارای سیستم لوله کشی آب بهداشتی می‌باشد. خانه‌ها دارای تلفن ثابت هستند و تلفن همراه نیز در روستا آنتن دهی دارد.

روستاهای اطراف چوپانان آب این روستاها از قنات تامین میشود. خشکسالی تاثیر کمی در میزان آب این قناتها دارد.

عباس آباد قدمت این روستا بسیار بیشتر از روستای چوپانان است. و حتی قبل از احداث روستا نیز کاروانسرا و چاه آب آن قدمت هزاران ساله دارد.

ساختمان فعلی کاروانسرا در زمان شاه عباس صفوی ساخته شده و هنوز نیز پابرجا و استوار است. در مورد تاریخچه عباس آباد میگویند که شاه عباس و هیئت همراه که عازم زیارت مشهد بوده اند یا برمیگشته اند در کاروانسرای قبلی اطراق میکنند و چون آب و هوای آنجا نسبت به بیابانهای داغ آنجا بهتر بوده شاه عباس به وزیر خود که همراه وی بوده میگوید من اینقدر در اینجا میمانم تا یک میوه از اینجا را بخورم. وزیر که میخواست حکم شاه را اجرا کند و از سوی دیگر نیز نمیشد بساط حکومت را در پایتخت بدون شاه و وزیر رها کرد در مقام چاره جویی بر آمد و با پرس و جو فهمید که تخم شلغم خیلی زود سبز میشود. لذا مقداری تخم شلغم را در باغچه ای کاشتند و آبیاری کردند تا دو سه روز بعد علف آن که سر از خاک بیرون آورد آن را برای شاه عباس آوردند و وی آنرا همراه با صبحانه خورد و بر عقل و درایت وزیرش آفرین گفت و سپس دستور داد تا کاروانسرای فعلی را در آن محل بسازند و یک قنات هم در آنجا حفر کنند. این دو در حال حاضر نیز در عباس آباد وجود دارند.

در حال حاضر علی جلالپور (فرزند حسین فرزند نصرالله) همراه چند تن از اعضای خانواده اش در آنجا ساکن هستند و به کشاورزی و دامپروری اشتغال دارند.

آشتیان حجت آباد زلوبند کبودان عروسان ...همت اباد... ...نعمت اباد... ...نصرت اباد... ...سعادت اباد... ...الله اباد...

منابع طبیعی و معادن در 45 کیلومتری چوپانان «معدن سرب نخلک» از توابع انارک وجود دارد که قدمت 2000 ساله دارد محصول این معدن کنسانتره سرب می‌باشد که در زمان جنگ جهانی دوم مورد استفاده ارتش نازی آلمان قرار می گرفت. در کنار معدن یک عبادتگاه و دژ از زمان ساسانیان وجود دارد. احتمالا تاریخ بنای این عبادتگاه چهار طاق به قرن دوم میلادی بر می گردد . این بنا عبادتگاه کسانی بوده است که در دژ روبروی آن و در قلعه بزرگ نخلک زندگی می کرده اند و به کار استخراج سرب از دل کوه و جداسازی نقره آن مشغول بوده اند . در حال حاضر این عبادتگاه و اثر تاریخی در محوطه معدن سرب نخلک واقع شده است.(بیابانها و کویرهای ایران)

محصولات کشاورزی عمده محصولات کشاورزی آن از مزرعه‌های اطراف آن است و شامل گندم، جو، خربزه (کالک)، هندوانه، یونجه، پسته، انار و زردآلو است.

گیاهان دارویی و صحرایی : بادام کوهی، ریواس، انغوزه، تخمه سرخو، کاماهاش، گون (کتیرا)

زیستگاه جانوری : تا چند سال قبل گله‌های بز کوهی و آهو در کوههای اطراف چوپانان به چشم میخوردند اما متاسفانه امروزه بدلیل شکار غیر مجاز تعداد آنها رو به کاهش است

برخی از جانوران موجود آن منطقه به شرح زیر است:

پستانداران:یوزپلنگ ایرانی، شتر، بزکوهی، آهو، روباه، گرگ، سگ، گربه، خرگوش، موش صحرایی

پرندگان: شاهین، عقاب، کبک، گنجشک، تیهو، شانه به سر، پرستو، کلاغ

خزندگان: مار، لاک پشت، سوسمار، سگ مار، مارمولک، کپلنج (مارمولک بزرگ)

دوزیستان: قورباغه

ماهیها: ماهیهای قناتی کوچک گیاهان داروئی ...آویشن، اسطوقدوس، شیرین بیان(مچو)

منبع :http://fa.wikipedia.org/wiki/%DA%86%D9%88%D9%BE%D8...

برچسب ها :ایران,گردشگری,روستا

منبع: http://hyperclubz.com/main/club.aspx?qclub=golestan&qcat=home-entertainment-gr6&qid=66